Kwitnąca w Polsce od lipca do sierpnia gryka zwyczajna to roślina należąca do miododajnych. Jest rośliną jednoroczną, tzw. zbożem rzekomym. Uznawana za roślinę leczniczą, więc tym bardziej oczywiste są prozdrowotne właściwości miodu gryczanego. Zebrany przez pszczoły nektar stanowi główny składnik i wpływa na zabarwienie gotowego miodu. Dziś powiemy o jego gamie kolorystycznej, a także o smaku i zapachu, jest to bowiem jedna z najbardziej charakterystycznych odmian w świecie pszczelarstwa.
Barwa, którą trudno przeoczyć
Większość dostępnych na rynku miodów naturalnych to miody jasne – dominują barwy żółte, złociste, słomkowe. Na ich tle wersja gryczana wyróżnia się zdecydowanie, przybierając nieraz kolor niemal czarny. Zazwyczaj jednak są to odcienie brązu, określane między innymi jako herbaciane (mocnej herbaty), brunatne, ciemnobrunatne, ciemnobrązowe.
Zarówno pszczelarz, jak i koneser tej odmiany nie będzie miał problemu z określeniem, że ma do czynienia właśnie z wersją gryczaną głównie dzięki tak charakterystycznemu zabarwieniu.
Równie wyjątkowy zapach
O właściwościach miodu gryczanego należy mówić również w kontekście ciekawego i intensywnego zapachu, lecz czy tak naprawdę wiesz, jak pachnie gryka?
Jest to zapach bardzo słodki, specyficzny oraz niezwykle intensywny. Zapach ten nabiera jednak wyrazistości w czasie powstawania miodu i w finalnej wersji ma w sobie nutę ostrości, co jeszcze bardziej zachęca do zakupu, gdy preferujesz miody specyficzne, niejednoznaczne, wyraziste.
Aby zrozumieć mechanizm przemian w kwestii zapachu i smaku, warto wiedzieć, jak powstaje miód.
- Pobrany z kwiatów nektar pszczoła miesza z wydzieliną ze swoich gruczołów ślinowych.
- W takiej wersji nektar trafia do pszczelego wola i łączy się z enzymami oraz kwasami organicznymi.
- Już w ulu surowiec umieszczany jest w komórkach plastra przez nielotne pszczoły ulowe.
- W procesie dojrzewania miodu woda odparowuje, a cukry złożone rozkładają się na cukry proste.
- Gdy komórki plastra są wypełnione, a miód w nich zawarty – dojrzały, robotnice nakładają na każdą z komórek cienką warstwę wosku.
- Tak zabezpieczony plaster jest gotowy od osklepienia. Plastry są następnie odwirowywane przez pszczelarza w miodowarce.
Świeży nektar, czyli nakrop, wzbogacany jest przez pszczoły ulowe w aminokwasy, kwasy organiczne, białka. Tak więc nie tylko złożoność i wieloetapowość procesu powstawania miodu, ale też obecność substancji pomocniczych ma wpływ na zmianę zapachu gotowego miodu względem w relacji do zapachu gryczanego nektaru.
Główne właściwości miodu gryczanego – smakowe
Walory smakowe w przypadku tego miodu również są godne poświęcenia im uwagi. Pierwotna gryczana słodycz zmienia się, dojrzewa i nabiera charakteru. Dojrzały miód jest w smaku nieco ostry, gorzkawy, nawet pikantny.
Wyraźnie jednak czuć nuty korzenne, wyczuwalna jest również słodycz, właściwa wszystkim miodom naturalnym. Tak nieoczywiste połączenia mają swoich zwolenników, więc jeżeli nie znasz właściwości miodu gryczanego, a lubisz poznawać nowe smaki, jest to propozycja godna uwagi.
Warto jednocześnie wspomnieć, skąd stałość zapachu, smaku i zabarwienia, a także kiedy możliwe są odstępstwa.
Pszczoły – istota świata
Pszczoły to owady wykazujące się sprytem oraz inteligencją, dlatego stawiają również na wydajność. Ich efektywna praca wynika z faktu, że odlatują zwykle nie dalej niż na odległość 1 kilometra od ula i wybierają gatunki roślin najbardziej wartościowe – energetyczne oraz pożywne. Zjawisko zwane wiernością kwiatową pszczół skutkuje więc tym, że jeżeli nie zmienia się położenie uli, dana pszczela rodzina zbiera nektar z tego samego gatunku roślin.
Proces miodobrania jest zatem zwykle wolny od niespodzianek – z dużą dozą prawdopodobieństwa pszczelarz wie, jaki miód pozyska po odwirowaniu plastrów.
Ponieważ jednak w miodzie mogą być domieszki pyłków z innych roślin, to właśnie ocena organoleptyczna doświadczonego pszczelarza jest ważna, aby określić, z jakim miodem ma do czynienia.
Kaloryczność i zawartość procentowa cukru
O właściwościach miodu gryczanego można mówić również jako o dobrym źródle energii. 100 g miodu to 340 kcal w postaci przede wszystkim cukrów prostych, które szybko przenikają do krwiobiegu. Całkowicie przyswajalne węglowodany pozwalają szybko odnowić zasoby energetyczne organizmu.
Mogą być zatem wsparciem w treningach oraz w diecie potreningowej.